نشست سالانه جکسون هول و تاثیر آن بر بازارهای مالی

مهم‌ترین رویداد هفته گذشته، نشست سالانه جکسون هول با موضوع «بازنگری در اثربخشی و انتقال سیاست پولی» بود. در این نشست که همه‌ساله از ۲۲ تا ۲۴ آگوست برگزار می‌شود، سخنرانی جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، بیش از همه مورد توجه فعالان و تحلیل‌گران بازارهای مالی قرار داشت.

کارشناسان پیش‌بینی می‌کردند که سخنرانی پاول می‌تواند فرصتی دوباره برای فدرال رزرو باشد تا آمادگی خود را برای شروع کاهش نرخ بهره نشان دهد. ازاین‌رو، بررسی دقیق سخنرانی پاول بینش مهمی را درباره سیاست‌های مالی آینده ایالات متحده در اختیار ما می‌گذارد و همچنین، به‌طور بالقوه در پیش‌بینی حرکت آینده دلار و بازارهای مالی به ما کمک می‌کند.

چشم‌ها به نشست جکسون هول

اولین‌بار در نشست FOMC در ۳۱ ژوئیه، جروم پاول به‌صراحت درباره کاهش نرخ بهره در جلسه بعدی سخن گفت. لحن تند پاول در آن جلسه، منجر به کاهش ۱۰ واحدی در بازدهی ۲ ساله بازار سهام آمریکا شد و اهمیت سخنان آینده او را بیشتر کرد. علاوه‌بر آن، اظهارات اخیر مقامات فدرال رزرو، از جمله گولزبی، رئیس فدرال رزرو سانفرانسیسکو، حاکی از افزایش حمایت از کاهش نرخ بهره است. ازاین‌رو، اغلب تحلیل‌گران اقتصادی انتظار داشتند که پاول کاهش ۲۵ واحد پایه‌ای (۰.۲۵ درصدی) نرخ بهره را اعلام کند. درحالی‌که برخی دیگر به کاهش ۵۰ واحدی (۰.۵ درصدی) باور داشتند.

از طرفی، وضعیت اقتصادی ایالات متحده در زمان نشست امسال با سال گذشته‌، تفاوت‌هایی اساسی کرده است. زمانی که نشست جکسون هول در سال ۲۰۲۳ برگزار شد، تورم ایالات متحده ۳.۲ درصد و نرخ بهره ۵.۵ درصد بود. بااین‌حال، در اوت ۲۰۲۴ که نشست این هفته برگزار شد، تورم آمریکا تا ۲.۹ درصد کاهش یافته، اما نرخ بهره با تغییری مواجه نشده بود.

با‌توجه‌به این تغییرات اساسی در اقتصاد ایالات متحده، انتظار می‌رفت که سیاست‌های فدرال رزرو به‌سوی کاهش نرخ بهره حرکت کند و جروم پاول نیز نسبت به این تغییرات لحنی ملایم‌تر داشته باشد.

جروم پاول؛ زمان تعدیل سیاست‌ فرا رسیده است!

روز جمعه ۲ شهریور در ساعت ساعت ۱۷:۳۰ به‌وقت ایران، سخنرانی پاول در نشست سالانه جکسون هول آغاز شد و شاهد نوسانات شدیدی در زمان سخنرانی وی بودیم. بااین‌حال، اکثر کارشناسان صحبت‌های پاول را حاوی نکات تازه‌‌ای درباره وضعیت نرخ بهره ندانستند.

قبل از سخنرانی، بازار در حال قیمت‌گذاری با احتمال ۲۸ درصدی در کاهش 50 واحدی نرخ بهره بود. هرچند پاول درباره این موضوع هیچ صحبتی به میان نیاورد، اما درها را به روی این فرضیه نبست؛ چرا که هیچ‌جایی از صحبت‌های خود، درباره کاهش تدریجی نرخ‌ بهره حرفی به میان نیاورد.

بیشترین تاکید آقای پاول در صحبت‌های خود، بر روی بازار کار بود. وی در رابطه با این موضوع گفت:

«ما هر کاری که بتوانیم برای حمایت از بازار کار قوی انجام خواهیم داد، چرا که پیشرفت خوبی در ثبات قیمت‌ها ایجاد کرده‌ایم.»

مرتبط‌ترین بخش صحبت پاول راجع به کاهش نرخ بهره در جلسات بعدی فدرال رزرو راجع به تطبیق سیاست با وضعیت فعلی اقتصاد بود. وی بیان کرد:

«زمان تعدیل سیاست فرا رسیده است. مسیر حرکت ما مشخص است. زمان و میزان کاهش نرخ بهره، به داده‌های آینده، چشم‌انداز در حال تغییر بازار و توازن ریسک‌ها بستگی دارد.»

در ادامه به‌صورت خلاصه بخش‌هایی از صحبت‌های پاول را می‌خوانیم:

• اطمینان من افزایش یافته است که تورم در مسیری پایدار به سمت هدف 2 درصد است.
• ما از سرد شدن بیشتر بازار کار استقبال نمی‌کنیم.
• سرد شدن بازار کار به صورت آشکاری قابل مشاهده است.
• در حال حاضر ریسک‌های صعودی تورم کاهش یافته و در مقابل، ریسک‌های نزولی اشتغال افزایش پیدا کرده است.
• نرخ بهره فعلی فضای کافی برای مقابله با ریسک‌ها، از جمله تضعیف بیشتر و ناخواسته بازار کار را فراهم می‌آورد و ما تمام تلاش خود را برای حمایت از یک بازار اشتغال قوی، در حین پیشرفت بیشتر به سمت ثبات قیمت‌ها، به کار خواهیم بست.

آیا پاول واقعا حرف تازه‌ای نداشت؟

همان‌طور که اشاره کردیم، کارشناسان معتقد بودند پاول حرف تازه‌ای در این نشست مهم نزده و بیشتر حرف‌های گذشته خود را تکرار کرده است. اما اگر در سخنان وی دقیق شویم، متوجه یک سری سیگنال‌های بسیار مهم می‌شویم. 

بااین‌حال، یکی از مهم‌ترین بخش‌های صحبت پاول در رابطه با وضعیت بازار کار بود. در حقیقت تفسیر این جمله که «ما هر کاری برای حمایت از بازار کاری قوی انجام می‌دهیم»، این است که در صورت تضعیف داده‌‌های اشتغال و بازار کار، فدرال رزرو قطعا در راستای کاهش نرخ بهره اقدام خواهد کرد.

آقای نیک تیمیراوس، ناظر فدرال رزرو و تحلیل‌گر وال استریت ژورنال، در توییتر به سخنان پاول واکنش نشان داد و موضع‌گیری او را کاملا داویش (Dovish) عنوان کرد.

سیاست‌های پولی داویش، به وضعیتی اشاره می‌کند که فدرال رزرو با کاهش نرخ بهره، به دنبال تشویق کسب‌وکارها و ایجاد اشتغال است. در رویکرد داویش، ارز ملی کشور تضعیف می‌شود و به‌دنبال آن اقتصاد می‌تواند کمی آسیب‌پذیرتر شود.

جمع‌بندی نشست جکسون هول در آگوست 2024

بازار، صحبت‌های آقای پاول را به شکل‌های مختلفی تشریح کرد و دلیل نوسان شدیدی که در جفت‌ارزها مشاهده شد نیز همین مسئله است. بااین‌حال، بسیاری از کارشناسان موضع‌گیری کلی آقای پاول را در راستای انتظارات بازار و کاهش نرخ بهره در سپتامبر تفسیر کردند.

طبق صحبت‌های خود پاول، فعلا باید منتظر انتشار داده‌های بیشتری برای تخمین میزان کاهش نرخ بهره باشیم. به‌خصوص هنگام بررسی اخبار، لازم است دقت بیشتری برای تحلیل وضعیت بازار کار و داده‌های اشتغال به خرج دهیم.